انتشار : 1400/08/19
استانبول برای اکثر گردشگران فارسی زبان همواره به عنوان یکی از پرطرفدارترین مقاصد گردشگری خارجی شناخته می‌شود که دلایل متعددی هم برای آن وجود دارد که عدم نیاز به ویزا، غنی بودن از جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی، مسافت کم و قابل قبول، فرهنگ نزدیک و... برخی از آنها هستند. بنابراین جای تعجب ندارد که تنها در ماه سپتامبر سال جاری با وجود بیماری کرونا، بیش از 100 هزار گردشگری ایرانی به استانبول سفر کردند. در این میان یکی از مهم‌ترین مسائلی که پیش روی هر گردشگری خواهد بود، بحث حمل و نقل استانبول است. سیستم حمل و نقل استانبول بسیار جامع بوده و اکثر مسیرهای مدنظر هر گردشگری را می‌تواند پوشش دهد بنابراین با یادگرفتن آنها می‌توانید مثل شهروندان استانبول در شهر جا به جا شوید. اما نکاتی درباره آن وجود دارد که دانستن آنها پیش از ورود به این کلان شهر خالی از لطف نیست. پس در این مطلب همراه لست سکند باشید تا به معرفی انواع حمل و نقل در استانبول، هزینه حمل و نقل در استانبول و سایر مباحث مرتبط با آن بپردازیم.
کرایه خودرو شخصی و سفر به استانبول و ترکیه با خودرو شخصی روش متداولی برای اکثریت گردشگران محسوب نمی‌شود و معمولا انتخاب اول هر فرد استفاده از حمل و نقل عمومی استانبول است. بنابراین پیش از هر چیزی باید بدانید که سیستم حمل و نقل استانبول شامل چه مواردی می‌شود. از آنجایی که قرار است این مطلب راهنمای کاملی برای سفر شما به استانبول باشد، ما تمامی روش‌های حمل و نقل در این شهر را معرفی می‌کنیم و سپس مقایسه هر کدام می‌پردازیم تا به صورت دقیق‌تری مطلع شوید در هر ساعت و هر کجای استانبول کدام وسیله حمل و نقل عمومی انتخاب بهتر است. بنابراین به طور کلی سیستم حمل و نقل عمومی در استانبول شامل:
پیش از آنکه به معرفی ویژگی هر کدام از انواع حمل و نقل استانبول بپردازیم، بد نیست به نکاتی درباره آنها اشاره کنیم. همانطور که می‌دانید، استانبول یکی از کلان شهرهای پرجمعیت آسیا (با درنظر گرفتن بخش اروپایی) محسوب می‌شود که نزدیک به 15.5 میلیون نفر در آن زندگی می‌کنند؛ به علاوه این مورد که استانبول یکی از مقاصد توریستی محبوب شناخته می‌شود و به ویژه در فصول پربازدید (High season) از جمعیت متراکم می‌شود، بنابراین ترافیک‌های متوسط و سنگین در ساعات 7 تا 10 صبح و از ساعات 4 ظهر (پس از زمان تعطیلی مدارس) تا 9:30 شب قابل پیشبینی است.
نکته دیگری که باید بدانید مربوط به استانبول کارت ترکیه است. استانبول کارت، کارتی شبیه به عابر بانک با 12 رقم است که شبیه آن را در کارت‌های اعتباری حمل و نقلی شهرهای ایران دیده‌ایم، اما علاوه بر کاربرد متنوع‌تری که دارد، گردشگران با تهیه آن می‌توانند به صرفه‌تر و با هزینه کمتر از سیستم حمل و نقل عمومی استانبول استفاده کنند. در مطلببه طور کامل درباره ویژگی‌های آن صحبت کرده‌ایم. اما بدانید که استانبول کارت انواع مختلفی دارد که برای غالب گردشگرانی که به این شهر سفر کرده‌اند استانبول کارت بی‌نام (Anonymous Card) پاسخگو نیازهایشان خواهد بود و به غیر از تاکسی و دلموش‌ها (شامل استانبول کارت نمی‌شوند) هزینه استفاده از مترو، اتوبوس و... به طرز قابل توجهی با استفاده از استانبول کارت کاهش می‌یابد. این دو نکته در ادامه مطلب به عنوان دو فاکتور اساسی در تمامی انواع حمل و نقل ترکیه در نظر گرفته شده است.
مترو استانبول یکی از 3 روش پیشنهادی و توصیه شده برای تردد در شهر است که در عین حال جامع‌ترین روش تردد در استانبول هم محسوب می‌شود. مترو استانبول به غیر از خطوط تراموا و قطارهای کابلی، 9 خط دارد که به نام‌های M1A، M1B، M2، M3، M4، M5، M6، M7، M9 شناخته می‌شوند که جزئیات خطوط و ایستگاه‌های آن در عکس زیر مشخص شده است. ساعت کاری متروی استانبول هم به صورت همه روزه از 6 صبح الی 12 شب دایر است. هر سفر با مترو استانبول می‌تواند گفت حدود 6 لیر هزینه دربرمی‌گیرد که این رقم با داشتن استانبول کارت (از نوع بی‌نام) به حدود 4 لیر کاهش می‌یابد.
تاکسی استانبول نسبت به دیگر روش‌های تردد در استانبول هزینه‌اش گاهی بیشتر است و همچنین در ساعات شلوغی ممکن است شما را همانند مترو استانبول سریع به مقصد مورد نظر نرساند. تمامی تاکسی‌های ترکیه مجهز به تاکسی متر هستند و مسافران نیز با کرایه هر تاکسی و سوار شدن آن موظف هستند 5 لیر پرداخت کنند، همچنین به ازای پیمایش هر 1 کیلومتر 3.1 لیر به این مبلغ اضافه می‌شود.
برخی از تاکسی‌های ترکیه از تاکسی‌متر استفاده نمی‌کنند که شما از کرایه کردن آنها باید خودداری کنید. نکته دیگری که درباره تاکسی‌های استانبول صدق می‌کند هزینه عوارضی‌ها است که مسافران علاوه بر هزینه کرایه تاکسی باید آنها را هم بپردازند.
همچنین برای این که پیش از سوار شدن تاکسی، هزینه خود را محاسبه کنید به وبسایت مراجعه کنید و مبدا و مقصد خود را مشخص کنید. این وبسایت زیر نظارت دولت ترکیه بوده و هزینه تاکسی‌هایی که مسافران می‌‌پردازند باید مطابق قیمت‌های این سایت باشد.
یکی دیگر از روش‌های توصیه شده برای تردد در استانبول اتوبوس‌های عمومی هستند که شبکه بسیار بزرگ و جامعی را در استانبول تشکیل داده‌اند. جالب است بدانید که در این شهر بیش از 500 خط اتوبوس و 8000 ایستگاه وجود دارد. اما با این وجود در ساعات شلوغی اتوبوس‌های عمومی هم درگیر ترافیک‌ها می‌شوند.
به دلیل عدم استفاده اتوبوس‌های عمومی ترکیه از نقشه و مشخص نبودن ایستگاه‌های آن در مقیاس با مترو، این گزینه برای گردشگران ممکن است کمی گمراه کننده باشد. برای اینکه هنگام مسیر به هرگونه مشکل احتمالی برنخورید می‌توانید به صحفه رسمیمراجعه کنید و علاوه بر مشاهده زمان حرکت هر خط اتوبوس از سایر جزئیات آن نیز با خبر شوید. هزینه اتوبوس‌های عمومی استانبول تک سفره و دو سفره به ترتیب 6 و 10 لیر است که با استفاده از استانبول کارت این رقم به 4 لیر کاهش می‌یابد.
متروبوس‌ها هم وسایل حمل و نقل عمومی شبیه به اتوبوس‌های BRT ایران هستند. متروبوس‌ها برخلاف اتوبوس‌ها، لاین‌های مخصوص به خود را دارند و مسافران مشکلی بابت گیر کردن در ترافیک نخواهند داشت.
سومین وسیله حمل و نقل پیشنهاد شده در استانبول، استفاده از دو نوع تراموا مدرن و تراموای نوستالژی است که همانند متروهای استانبول از شبکه و خطوط کاملی برخوردار هستند و در هر دو بخش آسیایی و اروپایی مسیرهای متعددی را پوشش می‌دهند. تراموا استانبول دارای 4 خط کلی هستند که با نام‌های T1، T3، T4 و T5 شناخته می‌شوند. خطوط حرکتی تراموا استانبول از میان شهر است و از وسایل حمل و نقل محبوب میان گردشگران محسوب می‌شود به ویژه تراموا خط T1 که از برخی مناطق گردشگری معروف استانبول عبور می‌کند. تراموای نوستالژی برخلاف تراموای مدرن همانطور که از نامشان مشخص است، واگن‌های برقی قدیمی هستند که در حال حاضر تنها تعداد محدودی از آنها در دوخط فعالیت می‌کنند. تراموای نوستالژی به تنهایی یکی از جاذبه‌ها و زیبایی‌های استانبول بشمار می‌روند.برای بازدید از مناطق تاریخی مثل سلطان احمد، مساجد ایاصوفیه، توپکاپی و گرند بازار از تراموا باید استفاده کنید.
همانطور که می‌دانید دو بخش آسیایی استانبول به وسیله تنگه بسفر به یکدیگر وصل می‌شوند. از همین جهت یکی از زیباترین، مقرون به صرفه‌ترین و سریع‌ترین روش‌هایی که می‌توانید به این دو بخش سفر کنید، کشتی‌های استانبول است، روشی که کاربران لست سکند هم آن را پیشنهاد داده‌اند. کشتی‌های استانبول در 10 اسکله متفاوت قرار دارند؛ دو اسکله در منطقه آسیایی به نام‌های اسکودار و کادیکوی وجود دارد و هفت اسکله دیگر در مناطق اروپایی بشتیکتاش، کاباتاش، کاراکوی و امینونو (5 اسکله) دیده می‌شوند. به طور معمول حرکت کشتی‌ها از ساعت 7 صبح آغاز شده و تا 11 شب ادامه دارد. هزینه این کشتی‌های مسافربری در استانبول 3.5 تا 5 لیر است که برخی از کشتی‌هایی که در اواخر هفته از ساعت 12:30 شب تا 5:30 بامداد تردد دارند هزینه دو برابری دریافت می‌کنند. در صورتی که بخواهید از اسکله‌های مناطق اروپایی به جزایر پرنس یا آدالار بروید، هزینه رفت و برگشت حدود 32 لیر می‌شود.
قطارهای کابلی استانبول که با نام فونیکولار نیز شناخته می‌شود، یک نوع دیگر از متروهای استانبول هستند که هم قیمت مناسبی دارند و هم به دلیل داشتن مسیرهای اختصاصی، مسافران را درگیر ترافیک استانبول نمی‌کند. فونیکولارها دارای 3 لاین هستند که خطوط فونیکولار کاراکوی – تونل و همچنین خط تکسیم – کاباتاش (F1) دسترسی عالی را به مناطق گردشگری شناخته شده استانبول فراهم می‌کند.
در حمل و نقل شهری استانبول دلموش همان ون‌هایی هستند که ظرفیت حمل 8 مسافر را در عین واحد دارند و هزینه آنها یک هشتم کمتر از کرایه تاکسی‌ها است. دلموش‌ها بدون درخواست مسافران توقف ندارند و غالبا برای کسانی که به صورت گروهی یا خانوادگی مسافرت می‌کنند، یک انتخاب مقرون به صرفه محسوب می‌شود. دلموش‌ها یکی از وسایل نقلیه عمومی در استانبول هستند اما با این حال پرداخت هزینه آنها از طریق استانبول کارت ممکن نیست و به خاطر داشته باشید که هنگام استفاده از این ون‌ها پول نقد همراه داشته باشید.
نتیجه گیری
در این مطلب به معرفی سیستم حمل نقل استانبول و هزینه حمل و نقل در استانبول پرداختیم و همانطور که مشاهده کردید روش‌های مقرون به صرفه و جذاب بسیاری برای گردش و تردد در استانبول وجود دارد، مهم این است که مسیرها را روی نقشه پیدا کنید و با توجه به نقشه مسیرهای حمل و نقل عمومی استانبول بهترین روش را انتخاب کنید. همانطور که گفته شد، گاهی حتّی تاکسی ممکن است ارزان‌ترین روش برای رسیدن به مقصد باشد.
